Kesin yetki halleri

Türkiye’nin her yerindeki mahkemelerin görevli olabileceği düzenlenmiştir. FIKRA A BENDİ : Miras hukukundan kaynaklanan davalarda kesin yetki kuralına göre kesin yetkili murisin son yerleşim yeri mahkemesidir.

Ancak kesin yetki halleri genel yetkiye istisnadır. Bir dava için kesin yetki kuralı varsa o dava genel yetkili mahkemede açılamaz. Fıkrası gereğince, terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar, mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar, terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı.

Kesin yetki halleri, genel yetkiye istisnadır. Genel yetkili mahkeme, davanın açıldığı tarihteki davalının yerleşim yeridir. Olayımızda Kadıköy mahkemesi genel yetkili mahkemedir.

Ancak, kesin yetki halleri genel yetkiye istisnadır. Yani, bir dava için kesin yetkili mahkeme belirlenmiş ise, o dava genel yetkili mahkemede açılamaz.

Davacı, davasını dilerse genel yetkili mahkemede, dilerse özel yetkili mahkemede açar. Bunun dışında, bir dava için özel yetki kuralı bulunsa bile, davacının genel yetki ile özel yetki arasında bir seçim hakkı vardır. Zira, bir yetki kuralının kamu düzenine ilişkin ve kesin yetki olup olmadığı, onunla ilgili kanun hükmündeki ifadenin mutlak olup olmamasına ve o yetki kuralının konuluş amacına göre belirlenmelidir.

Ancak istisna olarak, bazı davaların mutlaka belli bir yer mahkemesinde açılması öngörülmüútür ki, bu halde kesin yetki söz konusudur. Yer bakımından yetki konusunda icra dairesi işlemleri, kesin yetkinin mevcut olduğu veya haczedilecek olan malların, asıl takibi yapan icra dairesinin yetki çevresi dışında kaldığı hallerde kendini gösterecektir.

Buna göre, icra dairesinin kesin yetkili olduğu durumlarda başvurulan icra dairesinin yetkili olup olmadığı, fikrimizce, icra dairesi tarafından resen dikkate. Bu itibarla, ilk derece mahkemesinin bu ilkelere uygun düşmeyen gerekçesinde isabet görülmemiştir.

Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 08. Bu yetki halleri aşağıda görülecektir: Türkiye’de yerleşim yeri bulunmayanlar hakkında genel yetkili mahkeme, davalının Türkiye’de mutad meskeninin bulunduğu yer mahkemesidir.

Ancak diğer özel yetki halleri saklı kalmak üzere, malvarlığı haklarına ilişkin dava, uyuşmazlık konusu malvarlığı unsurunun bulunduğu yerde de açılabilir. Bu yetki de kesin bir yetki değildir yani davalının yerleşim yerinde de açılabilir. Can sigortalarında, sigorta ettirenin, sigortalının veya lehtarın leh veya aleyhinde açılacak davalarda, onların yerleşim yeri mahkemesi “ kesin ” yetkilidir. Bu mahkemeler dışında dava açılamaz.

Motorlu araç kazalarından doğan hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez. Yani coğrafi alan olarak hangi yerdeki mahkemenin davaya bakacağına yetki kuralı denir. HMK’nın ve devamı maddelerinde mahkemenin yetkisi düzenlenmiş olup, aynı Yasa’nın 19.

MADDE 18- (1) Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri konular ile kesin yetki hâllerinde, yetki sözleşmesi yapılamaz. Davalı tarafından ilk cevap dilekçesinde. Davalının gerçek kişi ya da tüzel kişi olması bu genel yetki kuralını değiştirmemektedir. Bunlardan sadece kesin yetki kuralları kamu düzenindendir.

Kamu düzeninden olmayan diğer yetki kurallarını hakim resen dikkate alamaz. HUMK döneminde karşı davanın, asıl davaya bakan mahkemede görüleceği düzenlenmekte iken, HMK, burada bir istisna getirerek, bu durumu, kesin yetki bulunmaması halleri ile sınırlandırmıştır. Buna göre, karşı dava, ancak bir kesin yetki bulunmadığı hallerde asıl davanın görüldüğü mahkemede açılabilecektir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre, kamu tüzel kişileri ile tacirler, kesin yetki halleri olmayan durumlarda, yetki sözleşmesi yapabilirler. Ancak yetki anlaşmasının senedi sonradan devralan kişilere karşı ileri sürülebilmesi için bu kişilerin de kamu tüzel kişisi veya tacir olmaları gerekir.

Görev ve yetki : Aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi görevli kabul edilmiştir. Yine, aksine hüküm bulunmadıkça ( kesin yetki halleri ), çekişmesiz yargı işleri için talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesi yetkili kılınmıştır. Karşı davada yetki Md.

Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir. Fonksiyon gasbı ile. Yetki İtirazının İncelenmesi 138.